Bài giảng 8: Diện Chẩn điều khiển liệu pháp(Nhức đầu)

Bài 8: Nhức đầu

I/ Đại cương

Chưa có triệu chứng cơ năng nào thông thường, phổ biến bằng Nhức đầu. Chưa có triệu chứng nào màn guyên nhân phức tạp bằng.

Vì lý do đó nên thầy thuốc cang không chú ý khám xét điều trị. Thường là bệnh nhân tự chữa lấy bằng những thuốc được bạn bè mách sau khi đã khám nhiều thầy thuốc, bằng những thuốc điều trị Nhức đầu bán tự do cólẽ đượctiêu thụ nhiều nhất thế giới ( ĐẶNG VĂN CHUNG-Điều trị học II).

II/ Nhắc sơ lược về Đông Y và Tây Y

Nguyên nhân:

1. Tây Y: Những danh từ: nhức đầu, vàng đầu, buốtóc chỉ là mức độ khácnhau. Nhức đầu thường ở các vị trí sau: Vùng trán, tháidương, đỉnh đầu, chẩm(occiput) không có giá trị nhiều về chẩn đóan nguyênnhân. Chỉ có nhức nửa đầu (migraine). Đau dây thần kinh số V là rõ rệt.Không thể kểhết nguyên nhân nhức đầu và phần lớn lại không tìm ra được nguyên nhân.

Theo một số tác giả thì nguyên nhân nhức đầu có thể là :

+         Do mạch máunhư huyết áp tăng,chứng nhức nửa đầu,dị ứng,

+         Do chấnthương sọnão,

+         Do phản ứngvìbệnh: Tai, mũi, họng, xoang, răng, bệnh mắt(cận thị,viễn thị,) bệnh cột sống, cổ hay có bệnh xa não (tiêu hóa, gan, mật, thận, sinh dục, nhiễm độc,  thiếu máu).

+         Do rối lọan tinhthần,suy nhược thần kinh.

Đứng về phương diện điều trị, người ta phân biệt:

+         Nhức đầu do một bệnh tìm thấy được,

+         Nhức đầu đơn độc không tìm thấy nguyên nhân.

Nói chung,  có nguyên nhân hay không trừ vài nguyên nhân có thể điều trị khỏi hẳn như:  Viêm xoang, răng, mặt, mắt phần lớn nhức đầu khó khỏi hẳ, tái phát và cần điều trị triệu chứng bắng thuốc ( ĐẶNG VĂN CHUNG- Điều trị Học).

2. Đông Y: Đầu là nơi hội họp của các Kinh dương cũng là nơi tụ tập khí huyết của Tạng phủ.  Vì vậy Ngoại cảm hay Nội thương đều làm cho Mạch lạc mất điều hòa, khí huyết bị trở ngại mà sinh ra đau đầu.  

Nguyên nhân:

+        Có thể Ngoại cảm tức là cảm nhiễm tà khí của Phong, Hàn, Thử, Thấp làm cho Mạch Lạc cũng tắc, khí huyết không thông,  phát sinh ra bệnh Đau đầu.

+        Có thể Nội thương như: Tình chí không điều hòa làm cho Can khi xung nghịch nên ăn uống không điều độ làm cho đàm trọc uất kết lại,  phòng dục không tiết chế làm cho Thận khí suy yếu dần.

Sau khi bệnh nặng đã khỏi ,khí huyết còn suy yếu kém các nguyên nhân trên đều gây ra bệnh đau đầu.

III. Theo Diện Chẩn – Điều khiển liệu pháp

1. Nguyên nhân:

Nhức đầu là bệnh phổ biến và donhiều nguyên nhân,nhưng cũng khôngngòai các yếu tố: Thần kinh, Nội tạng, Môi trường, Khí hậu, Sinh họat, Ăn uống. Cho nênmuốn chữa có kết quả chứng ĐAU ĐẦU thìphải tìm hiểu xem nguyên nhân gây ra chứng ĐAU ĐẦU là do ở cơ quan,  bộ phận nào hay do môi trường (khói xe, khói thuốc lá, thời tiết nóng nực,  thiếu ôxy,  nhiều gió) do thức ăn (nước đá,  rau má,  nước chanh,  cam,  nước dừa ,  rượu,  cà phê,  thuốc là) hoặc sinh họat (quá căng thảng đầu óc, lo sợ,  buồn rầu).

Nhức đầu

2. Triệu chứng

Trên thực tế Nhức đầu có nhiềudạng do cảm giác của bệnh nhân ghinhận được như nặng nề,ê ẩm,nhức buốt,nhứccăng,nhức có cảm giác như có cái gìgiật bên trong,nhức như thanh sắt xuyên quađầu hoặc búa bổ vào đầu,nhức như niềnxiết đầu,như như lồi mắt ra,nhức gân gáylan ra hai vai,nhức sau chẩm,giữa đỉnhđầu,giữa trán,nhức ½ bên đầu…tùy theokiểu đau và vị trí chỗđaumà có cáchchữa khác nhau.

3. Hướng dẫn điều trị:

Cũng giống Đông Y và TâyY”DC-ĐKLP” tìm nguyên nhân gây ra ĐAUĐẦU là do ở cơ quan,bộ phận nào và từ đótìm cách chữa cùng lúcnguyên nhân vàtriệu chứng.

Vi dụ:Tìm rachứng NHỨCĐẦU của một bệnh nhân là do Huyết áp cao hoặc thấp thì chữa huyết áp làchính,đồng thời vẫn chữatriệu chứng ĐAU ĐẦU.

Nếu đau dâythần kinh Tamthoathì chữa đauthần kinh Tam thoa là chính,đồng thời vẫnlàmgiảm cơn đaunhức.Nếu làđau răngthườngthì chữa răng là chínhhoặc nếu dođau taithìchữa tai làchính,chữa triệu chứng là phụ hoặc NHỨC ĐẦU dotáo bónthìchữa táo bón là chính hoặcđôi khi do nguyên nhân ở bên ngàoi như do ăn uống sailầm,sinh họat không đúngcách…thì lo chữa nguyên nhân đó,song song với việc chữatriệu chứng.Tuynhiên,nói chung làphải kiên trì vớibệnhnày thì mới có kết quả tốt.

4. Chuẩn đoán và cách điều trị

Dùng QUE DÒ khám cáchuyệt về thần kinh và Nội tạng để biết đau do Thần kinh hay Nội tạng.

Ví dụ:  Dò thấy huyệt 124-34 đau biết là nhức đầu do thần kinh căng thẳng hay do mất ngủ,hoặc thấy đau ở huyuệt 50 biết là do huyết áp thấp.  Thấy đau ở huyệt 26-8 biết là do huyết áp cao.  Thấy đau ở huyệt 7-53-156biết đau do kinh huyệt không đều.

Cần kết hợp khám lâm sàng (kiểu Tây Y ) và hỏi triệu chứng để biết rõ thêm gốc bệnh và cảm giác bệnh,  từ đó chọn huyệt thích hợp,  khi biết rõ đích xác gốc bệnh thì dùng các hình thức tác động ở bài số 5để điều trị.

Kiêng cữ

-          Nước đá,  nước dừa, cam,  chanh,  cho bệnh NHỨC ĐẦU do HƯ HÀN,  PHONG HÀN,  HUYẾT ÁPTHẤP.

-          Thức ăn mặn,  cà phê,  thuốc lá,  rượu cho bệnh HUYẾT ÁP CAO.

-          Gió,  quạt máy,  nước dừa cho bệnh YẾU GAN THẬN.

Tóm lại:

Nên theo dõi sát bệnh mình:  Để ý những gì làm mình khó chịu thì kiêng cữ. Mặt khác,  phải rèn luyện cơ thể để chống chọi với bệnh tật.

GSTSKH. Bùi Quốc Châu